Στην "Καθημερινή" της 29/3/2009, ο Κος Χ. Γιανναράς εξέθεσε την άποψη του γι' αυτό τό θέμα.
Απο τότε που επέστρεψα στην Ελλάδα, δηλαδή εδώ και 23 χρόνια, ο Χ. Γιανναράς μ' εντυπωσίασε, και μ' εντυπωσιάζει ακόμα με τον λόγο του (αν και δεν συμφωνώ πάντα μαζί του ).Μ΄εντυπωσίασε και συνεχίζει να μ' εντυπωσιάζει, διότι πρώτον, είναι ένας απο τους ελάχιστους έλληνες διανοούμενους, που μπορούν να συγκριθούν με τους πραγματικούς μεγάλους διανοούμενους που υπάρχουν στις υπόλοιπες ευρωπαικές χώρες.Δεύτερον, είναι ένας απο τους ελάχιστους Ελληνες διανοούμενους που ασχολούνται με το θέμα που με απασχολεί εδώ και 23 χρόνια : δηλαδή τους λόγους της ελληνικής παρακμής και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση.Με άλλα λόγια, οι λόγοι για τους οποίους η Ελλάδα δεν παράγει πλέον πολιτισμό, και πώς θα μπορούσε και πάλι να παράγει πολιτισμό.
Ως προς την τεκμηρίωση του ότι ο ελληνικός κόσμος παρήγαγε διαχρονικά πολιτισμό (όχι βέβαια της ίδιας ποιότητας και ποσότητας πάντοτε )μέχρι την δημιουργία του ελληνικού κράτους, συμφωνώ.Δεν συμφωνώ απόλυτα μαζί του ότι δεν παράγει καθόλου πολιτισμό απο την σύσταση του ελληνικού κράτους μέχρι και σήμερα.Θα μπορούσα να συμφωνήσω μαζί του ότι δεν παράγει πλέον περίπου καθόλου πολιτισμό τα τελευταία 40 χρόνια.Αυτά όμως είναι λεπτομέρειες.
Η ουσία είναι ότι ο Χ. Γιανναράς δεν έχει εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους ο ελληνικός κόσμος δεν παράγει πλέον πολιτισμό.Η τουλάχιστον, αυτές οι εξηγήσεις δεν μου είναι γνωστές.Ο διανοούμενος δεν πρέπει απλά να τεκμηριώνει μιά πραγματικότητα.Πρέπει και να την εξηγεί έστω υποκειμενικά.Πάνω σ' αυτό δεν θέλω να επιμείνω περισσότερο, διότι ενδεχομένως να το έχει κάνει ο Κος Γιανναράς, και απλά εγώ δεν το γνωρίζω.
Στο άρθρο του της 29/3/2009 αναφορικά με τις προυποθέσεις που πρέπει να πληρεί ένα νέο πολιτικό κόμμα, στην ουσία ασκεί κριτική στο νέο κόμμα " Η Δράση "
Αυτά που καταλαβαίνω απο αυτό το άρθρο είναι ότι το νέο κόμμα (υποτίθεται το όποιο νέο κόμμα ), θα έπρεπε
1/να φιλοδοξεί ρήξη με την άποψη ότι ο ορθολογισμός αρκεί για να λυθούν όλα τα προβλήματα. Για να τεκμηριώσει αυτή την άποψη του ο Κος Γιανναράς λέει ότι "η επίκληση της κοινής λογικής, της ανάγκης συναινέσεων,.... είναι ανεπαρκής για την Ελλάδα, διότι η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε δύνη αυτοκτονικής παράνοιας, και αδυνατεί να πειθαρχήσει έστω και στην λογική του ένστικτου αυτοσυντήρησης."
Προσωπικά, αν και δεν έχω κάποια σχέση μ' αυτό το νέο κόμμα, πιστεύω ότι αυτοί οι άνθρωποι που έχουν συγκεντρωθεί (κίνηση πολιτών είναι κυρίως ) για να δημιουργήσουν αυτό το νέο κόμμα, δεν πρόβαλλαν ότι ο ορθολογισμός αρκεί για να λυθούν όλα τα προβλήματα.Προβάλλουν όμως ότι σε μιά χώρα όπου ο ορθολογισμός έχει αντικατασταθεί σε όλα τα επίπεδα απο τον παραλογισμό, η επιστροφή του ορθολογισμού (της κοινής λογικής δηλαδή ) είναι προυπόθεση για την επίλυση οποιουδήποτε προβλήματος.
2/να κομίζει πρόταση ερμηνείας της ιδιοτέλειας, του παραλογισμού και του μηδενισμού.3/να αποκλείει την διαχειριστική αποκλειστικά εκδοχή της πολιτικής4/ να αποκλείει την διαχειριστική ατολμία5/να ακυρώνει τα νεκρά κλισέ και να έχει διαυγείς κοινωνικούς στόχους.
6/ να αποκλείει τους επαγγελματίες πολιτικούς7/πέρα απο τα ανωτέρω, υπάρχει λέει ο Κος Γιανναράς (αυτό κατανοώ εγώ ) ο διαχωρισμός μεταξύ αυτών που θεωρούν ότι πρέπει να υπάρχει στον 22ο αιώνα ένα δημοκρατικό ελληνικό κράτος, και αυτών που θεωρούν ότι δεν πρέπει να υπάρχει.Οποιος υποστηρίζει την ανάγκη ύπαρξης ελληνικού κράτους τον 22ο δεύτερο αιώνα, πιστεύει ότι πρέπει να σωθεί μιά πρόταση πολιτισμού που συνεχίζει να ενδιαφέρει πανανθρώπινα.Και καταλήγει ορθά ότι τέτοια πρόταση πολιτισμού που να ενδιαφέρει πανανθρώπινα δεν υφίσταται σήμερα.
Αρα, συμπεραίνω, ότι η δημιουργία πολυσυλλέκτικου κόμματος με σκοπό να συνεχίσει να υπάρχει η ελλάδα τον 22ο αιώνα, δεν έχει νόημα, παρά μόνο αν μπορεί αυτό το κόμμα να προτείνει μιά πρόταση πολιτισμού στους Ελληνες που να ενδιαφέρει πανανθρώπινα, και αυτή η πρόταση να γίνει αποδεκτή.
Αυτό το τελευταίο επιχείρημα, είναι αυτό που κυρίως συγκρατώ απο το άρθρο του Κου Γιανναρά.Και αυτό το επιχείρημα το έχει προβάλλει στον γραπτό και προφορικό του λόγο δεκάδες φορές.Τα υπόλοιπα επιχειρήματα του (οι προυποθέσεις που θέτει για δημιουργία ένος πραγματικού νέου κόμματος )είναι δευτερευούσης σημασίας κατά την γνώμη μου, και εύκολα μπορεί κανείς να του ασκήσει κριτική και να αντιστρέψει την επιχειρηματολογία του.Για παράδειγμα, όταν αναφέρεται στην προυπόθεση της μή συμμετοχής επαγγελματιών πολιτικών σ' ενα παραγματικά νέο κόμμα, νομίζω ότι προβαίνει και ο ίδιος σε μηδενισμό των πάντων.Είναι δυνατόν όλοι οι πολιτικοί που άσκησαν εξουσία, να πρέπει να αποκλειστούν;Δεν υπάρχουν περιπτώσεις πολιτικών προσώπων που προσπάθησαν να κάνουν καλά την δουλειά τους, που συγκρούστηκαν με το καμματικό πολιτικό σύστημα, και που τελικά αποχώρησαν απο την πολιτική;Γιατί να αποκλειστούν αυτοί οι άνθρωποι απο ένα νέο πραγματικά κόμμα ;
Περίμενα να διαβάσω σ' αυτό το άρθρο, πώς ο Κος Γιανναράς εννοεί αυτή την πολιτιστική πρόταση που θα' πρεπε να προτείνει ένα πραγματικά νέο κόμμα.Πέρα όμως απο 2-3 γενικές παρατηρήσεις που αναφέρει (κοινωνικο-κεντρική προσέγγιση της πολιτικής,ποιότητα ζωής,κατά κεφαλήν καλλιέργεια και όχι μόνον κατά κεφαλήν εισόδημα ...),δεν συγκράτησα κάτι συγκεκριμμένο.Αντίθετα, σε όλο του το άρθρο, αναφέρει ο Κος Γιανναράς τι δεν θεωρεί πολιτιστική πρόταση απο τις εξαγγελίες του νέου κόμματος.
Οχι ότι διαφωνώ ως προς τα παραδείγματα εξαγγελιών που δίνει ο Κος Γιανναράς για να αποδείξει ότι αυτές οι εξαγγελίες δεν αποτελούν πρόταση πολιτισμού.Αλλωστε και εγώ ο ίδιος σε παλαιότερη ανάρτηση μου για τον Στέφανο Μάνο(
δείτε εδώ )
, αυτό κυρίως έλεγα.
Περίμενα απο τον κο Γιανναρά, να αναλύσει με αφορμή την δημιουργία του νέου κόμματος, την σχέση μεταξύ πολιτισμού και πολιτικής απο φιλοσοφικής άποψης, έτσι ώστε να προκύψουν οι "κολώνες " της όποιας πρότασης πολιτισμού που μπορεί να προτείνει ένα πραγματικά νέο κόμμα, στους Ελληνες.Η σχέση μεταξύ πολιτισμού και πολιτικής θα΄πρεπε αρχικά ν΄αναλυθεί πανανθρώπινα, λαμβάνοντας υπόψη τα ρεύματα σκέψης απο τους Αρχαίους Ελληνες Φιλόσοφους μέχρι και σήμερα.Το προιόν αυτής της ανάλυσης θα πρεπε στην συνέχεια να επιβεβαιωθεί-τεκμηριωθεί σε σχέση με όλους τους μεγάλους πολιτισμούς του κόσμου ώστε να προκύψει ότι σε όλους αυτούς τους μεγάλους πολιτισμούς πράγματι προέκυψαν-υπήρξαν αυτές οι "κολώνες" της όποιας πραγματικής πολιτιστικής πρότασης.Τέλος θα ΄πρεπε να αναλυθεί ο ελληνικός πολιτισμός διαχρονικά(μέχρι τέλος πάντων την στιγμή που οι έλληνες παρήγαγαν πολιτισμό ) ώστε να προκύψουν οι συγκεκριμμένες "κολώνες" για την πολιτιστική πρόταση προς τους έλληνες του σήμερα.
Σε ότι αφορά τον τρόπο με τον οποίο βλέπω εγώ τα πράγματα, νομίζω ότι είναι άδικη η αντιμετώπιση του νέου κόμματος απο τον Κο Γιανναρά.Ειναι άδικη για τους εξης λόγους
1/δεν μπορούμε να ζητάμε απο ένα νέο κόμμα που δημιουργήθηκε πρίν απο μερικές ημέρες, να έχει να προτείνει πολιτιστική πρόταση για τους Ελληνες.Κανένα πολιτικό κόμμα σήμερα στην Ελλάδα δεν έχει να προτείνει πολιτιστική πρόταση.Γιατί να το απαιτούμε απο αυτό το νέο κόμμα και μάλιστα άμεσα;
2/ ο Κος Γιανναράς δεν λαμβάνει υπόψη του τις σημερινές προτεραιότητες.Οταν καταρρέει η χώρα, το πρώτο ζητούμενο δεν μπορεί να είναι η ύπαρξη πολιτιστικής πρότασης.Το πρώτο ζητούμενο πρέπει να είναι να σταματήσει η κατρακύλα.Για να σταματήσει η κατρακύλα, πρέπει επιτέλους να αρχίσουμε να λαμβάνουμε λογικές αποφάσεις.Είναι σαν να απευθυνόμαστε σ' εναν άνθρωπο που έχει να φάει 10 μέρες και να του προτείνουμε μιά πολιτιστική πρόταση.Πρέπει πρώτα νομίζω, να του προτείνουμε φαγητό.Σ αυτό το σημείο, πρέπει να πώ ότι δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση απο έναν φιλόσοφο να έχει συνείδηση των προτεραιοτήτων.Αυτό, είναι δουλειά περρισσότερο των διαχειριστών.Ειναι επίσης δουλειά των φωτισμένων πολιτών, που βλέποντας ότι οι διαχειριστές συνεχίζουν την κατρακύλα προσπαθούν ν' αντιδράσουν.Αυτό κάνουν κάποιοι πολίτες δημιουργώντας αυτό το νέο κόμμα.Ετσι νομίζω τουλάχιστον.
Ακολουθεί το άρθρο του Κου Γιανναρά
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_366_29/03/2009_309273
