Εδώ και δυόμισυ χρόνια η χώρα βιώνει την χρεοκοπία του ελληνικού δημοσίου η οποία δεν αφήνει τίποτα όρθιο στο πέρασμα της :συμμετοχή στην αποσταθεροποίηση της ευρωζώνης, κατάρρευση της ιδιωτικής οικονομίας και των νοικοκυριών, γενικευμένη μείωση των εισοδημάτων, κλπ.
Η κατάσταση επιδεινώνεται μέρα με την μέρα χωρίς να φαίνεται από πουθενά, όχι μόνο πότε και πώς η χώρα θα επανέλθει σε μιά φυσιολογική οικονομική λειτουργία, αλλά έστω,πότε και πώς θα πιάσει τον πάτο.
Τεκμηριωμένη προσπάθεια απάντησης στο ερώτημα αυτό δεν θα μπορούσε φυσικά να προέλθει από το εσωτερικό της χώρας, διότι το θέμα είναι δύσκολο και οι παράγοντες που επιδρούν είναι πολλοί.Και όπως γνωρίζουμε, ο δημόσιος διάλογος στην ελλάδα είναι περισσότερο κραυγή παρά τεκμηρίωση, ο πολιτικός διάλογος στην χώρα μας είναι τόσο χαμηλού επιπέδου που δεν μπορεί να συλλάβει την ουσία, και τέλος η διανόηση είναι περίπου ανύπαρκτη στην ελλάδα.Επιπλέον, τυχόν προσπάθεια να δοθεί τεκμηριωμένη απάντηση, απαιτεί σενάρια.Και γιά να δουλέψει κανείς πάνω σε σενάρια πρέπει να έχει το μυαλό του στο μέλλον.Η χώρα μας όμως είναι χώρα του παρόντος, και απεχθάνεται το μέλλον.Προσωπικά, ομολογώ ότι πρίν από μερικά χρόνια, πίστευα ότι υπήρχαν ατη χώρα άνθρωποι στην κυβέρνηση, στα υπουργεία, που έκαναν σενάρια,που έκαναν κάποιο σχεδιασμό πρίν πάρουν κάποια απόφαση.
Σε ανάρτηση μου το 2008 όπου περιέγραφα την ελληνική φούσκα του δημοσίου χρέους,και το πώς αυτή θα σκάσει, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί η χώρα αναπόφευκτα στο δντ κατέληγα λέγοντας "Ολ' αυτά βέβαια σήμερα είναι σενάρια που προκύπτουν απο την φαντασία.Ας ελπίσουμε να είναι υπερβολικά, κι' ας ελπίσουμε αυτοί που οδηγούν το καράβι στα μέσα της θύελλας, να ξέρουν τί κάνουν."
Σήμερα, δεν έχω πλέον αυτή την ψευδαίσθηση.Στην ελλάδα δεν γίνονται σενάρια γιά το μέλλον.
Σε ότι αφορά τώρα τις απαντήσεις που δίδονται στο ερώτημα αυτό από το εξωτερικό, υπάρχουν καλόβουλες και κακόβουλες αν τις κρίνουμε υπό το πρίσμα του ελληνικού εθνικού συμφέροντος.
Οι καλόβουλες συνοψίζονται στο ότι η ελλάδα πρέπει να βγεί από το ευρώ γιά να πιάσει αμέσως πάτο.Προειδοποιούν όμως ότι αυτός ο πάτος δεν θα είναι σημείο επανεκκίνησης της οικονομίας, αλλά ένας εφιάλτης γιά τον λαό μας γιά πάρα πολλά χρόνια.
Οι κακόβουλες λένε ότι η χώρα πρέπει να βγεί από το ευρώ γιά να σωθεί η ευρωζώνη και γιά να πιάσει αμέσως πάτο και εν συνεχεία να επανακάμψει.Στο μεσο-διάστημα, θα βοηθηθεί ενδεχομένως οικονομικά γιά την εισαγωγή τροφίμων και φαρμάκων που δεν θα μπορεί πλέον να εισαγάγει ελλείψει συναλλάγματος.
Οι τεμηριωμένες αυτές αναλύσεις,αν βέβαια στέκουν,μας οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι ο πολυπόθητος πάτος δεν θα είναι σημείο επανεκκίνησης όπως συνήθως πιστεύουμε,αλλά ένα μαρτύριο που θα διαρκέσει. Αυτά ώς πρός το πώς θα πιάσει η χώρα πάτο.
Δεν μπορούν φυσικά αυτές οι αναλύσεις να απαντήσουν στο πότε θα πιάσει πάτο η χώρα αφού αυτό εξαρτάται από την απόφαση παραμονής στο ευρώ η μή.
Ετσι, αν συμφωνήσουμε με το ανωτέρω σκεπτικό, το ερώτημα πρέπει να επαναδιατυπωθεί ως εξής :"υπό ποιές προυποθέσεις ανεξαρτήτως ευρώ η δραχμής πρέπει να πιάσουμε πάτο, και πόσο γρήγορα μπορούμε να το επιτύχουμε, ώστε το σημείο αυτό να γίνει σημείο επανεκκίνησης της οικονομίας;"
Οι προυποθέσεις κατά την γνώμη μου είναι δύο
1/ο μηδενισμός του ελλείμματος του κρατικού προυπολογισμού πάσει θυσία και όσο γίνεται πιό γρήγορα.
2/Η περαιτέρω μείωση του ελλείματος του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών.Ακόμα και σήμερα, δυόμισυ χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης, εισάγουμε δυό φορές περισσότερα αγαθά σε αξία απ΄ότι εξάγουμε.
Σε ότι αφορά το έλλειμμα του κρατικού προυπολογισμού, βλέπουμε ότι ο κομματοσκυλικός κόσμος που συνεχίζει να διοικεί την χώρα, αλλά και το μέρος του που βρίσκεται στην αντιπολίτευση, δεν έχει καμμιά διάθεση να μηδενίσει το έλλειμμα.Αντιθέτως ζητά παράταση δύο ετών.Ετσι, στην περίπτωση που η χώρα πιάσει τον πάτο μέχρι τότε,με τυχόν έξοδο της από την ευρωζώνη,να μήν μπορεί πλέον το δημόσιο να πληρώσει ούτε μισθούς και συντάξεις και να εξαθλιωθεί πλήρως ο ελληνικός πληθυσμός.Το επιχείρημα του κομματοσκυλικού κόσμου, είναι ότι η χώρα θα συνεχίσει να βιώνει μιά φοβερή ύφεση αν περικοπούν τα 11,5 δις σε δύο χρόνια.ξεχνά όμως να συγκρίνει αυτή την φοβερή πράγματι ύφεση με την κατάσταση που θα επικρατήσει αν προκύψει το ατύχημα της εξόδου από το ευρώ με συνεχιζόμενο το έλλειμμα του κρατικού προυπολογισμού.
Σε ότι αφορά το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών,ξέρουμε ότι δεν έγινε καμμιά προσπάθεια μείωσης του, είτε με αύξηση των εξαγωγών, είτε με αντικατάσταση των εισαγωγών με ντόπια παραγωγή.Οποια μείωση έγινε, οφείλεται στην κατάρρευση της ζήτησης.
Ετσι, ο ελληνικός πάτος όταν προκύψει, θα είναι πάτος που θα κρατά την χώρα στο βάθος του βαρελιού δεμένη με δύο σχοινιά που δεν θα σπάνε με τίποτα, και όχι το εφαλτήριο γιά μιά νέα αρχή.