Με αφορμή το πρόσφατο δημοσίευμα του Σπίγκελ περί ελληνικού "αποτυχημένου κράτους" (δείτε
εδώ ), ήθελα να αφιερώσω μιά ανάρτηση σ΄αυτό το θέμα.
Οταν σήμερα το πρωί άκουσα την είδηση σχετικά με την άδεια που δόθηκε στον 6 φορές ισοβίτη Ξηρό να βγεί από την φυλακή γιά να μην ξαναεπιστρέψει, και μάλιστα, άδεια γιά έβδομη συνεχόμενη φορά τους τελευταίους 17 μήνες,σκέφτηκα ότι δεν έχει νόημα ν΄ασχοληθώ με το θέμα.Ακόμα και ένα μικρό παιδί, σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου, μπορεί να καταλάβει ότι αν ένα κράτος χώρας, έχει ένα δικαστικό συμβούλιο σε μιά φυλακή, που αποφασίζει να δώσει άδεια εξόδου σ΄εναν καταδικασμένο γιά 6 ανθρωποκτονίες και 5 απόπειρες ανθρωποκτονίας, τότε αυτό το κράτος δεν υπάρχει πιά η δεν διέπεται πιά από νομικό πολιτισμό όπως εννοείται στα κράτη που απαρτίζουν τον ανθρώπινο πολιτισμό.Το κράτος αυτό είναι σίγουρα ένα "αποτυχημένο κράτος".
Απλά,επειδή ο καθένας ενδέχεται να ερμηνεύσει το "αποτυχημένο κράτος" με διαφορετικό τρόπο,και δικαίωμα του είναι, να τονίσουμε εδώ πολύ γρήγορα τι εννοούσε το Σπίγκελ, όπως το ανέλυσε σήμερα πολύ καλά η δημοσιογράφος Αγγελική Σπανού σε άρθρο της (δείτε
εδώ ): "Ο όρος αυτός επινοήθηκε τη δεκαετία του 90 -και κυριάρχησε έκτοτε- από το Ταμείο για την Ειρήνη (Fund for Peace), συνδεδεμένο με την αμερικανική κυβέρνηση, προκειμένου να εντοπίζονται τα “αποτυχημένα κράτη” ως απειλή για την παγκόσμια σταθερότητα και να αποφασίζονται στρατιωτικές ή άλλου τύπου παρεμβάσεις ώστε να αποφευχθεί η διάχυση του κινδύνου. Μπορεί να μην είναι καθόλου δημοκρατικό ή ουμανιστικό, αλλά αυτοί οι κανόνες επιβλήθηκαν και δεν έχουν αμφισβητηθεί σοβαρά παρά μόνο από ηγεσίες του δυτικού κόσμου που δεν θέλουν να σηκώσουν το οικονομικό βάρος μιας επέμβασης, όχι για λόγους αξιακούς/ηθικούς/ανθρωπιστικούς.
Ο ορισμός του «αποτυχημένου κράτους» (failed state) όπως δόθηκε τότε και ισχύει ακόμη συντίθεται από τέσσερα χαρακτηριστικά:
-αδυναμία πλήρους ελέγχου της επικράτειας από τις κρατικές αρχές,
-αδυναμία της νόμιμης εξουσίας να παίρνει αποφάσεις,
-αδυναμία του κράτους να παρέχει στοιχειώδεις υπηρεσίες στους πολίτες
-και δυσκολία λειτουργίας της χώρας ως κυρίαρχου μέλους της διεθνούς κοινότητας.
Μπορεί καθένας μόνος του να κάνει την ανάλογη ερώτηση για την ελληνική περίπτωση και να βρει τη σωστή απάντηση που θα δείξει αν η επίθεση του Spiegel απορρέει από μια φαντασιακή κατασκευή ή αν στηρίζεται σε ένα πραγματικό υπόβαθρο, στον ελληνικό εφιάλτη."
Και να σκεφτεί κανείς ότι αυτό το αποτυχημένο κράτος στοιχίζει ακόμα και σήμερα στους έλληνες πολίτες, πολύ περισσότερο αναλογικά, από οποιοδήποτε άλλο κράτος στον πλανήτη.
Ολες αυτές οι περιγραφές όμως που θα έδειχναν ξεκάθαρα ακόμα και σε μικρά παιδιά οποιασδήποτε άλλης χώρας,ότι η χώρα που έχει αυτό το αποτυχημένο κράτος, είναι η θα γίνει ένας εφιάλτης γιά τους κατοίκους της,δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές από τους Ελληνες πολίτες η μάλλον οι έλληνες πολίτες δεν θέλουν να τις κατανοήσουν.Διότι οι έλληνες πολίτες βλέπουν το κράτος τους, ακόμα και αυτό το αποτυχημένο κράτος, ως εισοδηματική πηγή επιβίωσης, και όχι ως διαχειριστή του συλλογικού τους βίου και προ πάντων του μελλοντικού..Αρέσκονται στην ψευδαίσθηση ότι αυτό το κράτος θα τους παρέχει συντάξεις και επιδόματα.Δεν πα ν΄ακούνε κάθε μέρα ότι το κράτος αυτό έχει χρεοκοπήσει.Δεν πα ν΄ακούνε ότι κάθε μέρα που περνά, ο πληθυσμός της χώρας γερνά όλο και περισσότερο, και άρα δεν θα μπορούν οι νέοι εκ των πραγμάτων να καταβάλλουν τα ποσά γιά τις συντάξεις.Δεν πα ν΄ακούνε κάθε μέρα ότι πλέον αυτοί που εργάζονται είναι λιγότεροι από αυτούς που είναι άνεργοι.Ολ΄αυτά, από το ένα αυτί μπαίνουν, και από το άλλο βγαίνουν.
Δεν έχει νόημα να περιγράφει κανείς τι είναι ένα αποτυχημένο κράτος και τι συνέπειες αυτό θα έχει.Στις υπόλοιπες χώρες του πλανήτη θα είχε νόημα, με την έννοια ότι θα αναζητείτο η κατανόηση του προβλήματος και η εξεύρεση λύσεων άμεσα, έστω και πυροσβεστικών.Γιά παράδειγμα,θα μπορούσαν οι πολίτες να πάρουν πάνω τους σταδιακά κάποιες λειτουργίες του αποτυχημένου κράτους μέχρι να προκύψει νέο πολιτικό σύστημα στην χώρα,όπως γιά παράδειγμα, να αποβληθούν οι δικαστικοί από τα δικαστικά συμβούλια των φυλακών, και να αναλάβουν απλοί πολίτες ακόμα και τελείως αγράμματοι να αποφασίζουν γιά τις άδειες των φυλακισμένων.Με κοινό νού, και απαλλαγμένοι από οποιαδήποτε κομματοσκυλική διαδικασία του αποτυχημένου κράτους, μιά χαρά θα γινόταν η δουλειά, και χωρίς κόστος γιά την κοινωνία.Αν πάλι πολίτες οποιασδήποτε χώρας γνώριζαν ότι οι καταδικασθέντες σε πολλές φορές ισόβια μέλη της 17Ν, θα είναι όλοι ελεύθεροι ούτως η άλλως με δέκα χρόνια φυλακή το πολύ,θα κατανοούσαν ότι δεν λειτουργεί η δικαιοσύνη στην συγκεκριμμένη χώρα, ακόμα κιάν δεν ήξεραν ότι είναι "αποτυχημένη χώρα" και θα αναλάμβαναν μόνοι τους να φτιάξουν έναν νέο ποινικό κώδικά απονομής της δικαιοσύνης και να πετάξουν στο καλάθι των σκουπιδιών το κομματοσκυλικό ποινικό δικαίο που κοροιδεύει τον λαό.
Σε μιά χώρα όμως όπως την δική μας, αυτά δεν μπορούν να γίνουν.Ας αφήσουμε λοιπόν τους έλληνες πολίτες να συνεχίσουν την εξάσκηση τους στο μνημονιακό/αντι-μνημονιακό άθλημα, και ας αφήσουμε, δεν μπορούμε να κάνουμε και διαφορετικά, την καταστροφή να έρθει, και να γίνει εφιάλτης.Οπως έλεγε και ο μεγαλύτερος διανοητής των νέων χρόνων τα κείμενα του οποίου προβάλλω όσο μπορώ από αυτό το ιστολόγιο,όπως στρώνει κανείς, έτσι και κοιμάται.
Αυτό που με στεναχωρεί σ΄αυτή την ιστορία, δεν είναι η συλλογική αυτοκτονία ενός έθνους.Οταν ένα έθνος αποφασίζει την ιστορική του αυτοκτονία,δεν μπορεί κανείς να την αποτρέψει παρά ένας μεγάλος ηγέτης που θα συγκρουστεί με τον λαό του και θα τον επαναφέρει βίαια, θέλοντας και μή, μέσα στην Ιστορία, και αυτός ο ηγέτης σήμερα δεν υπάρχει.Αυτό που με στεναχωρεί είναι τι έχουν να περάσουν οι νέοι σ΄αυτή την φάση μετάβασης της χώρας από την οικονομική κατάρρευση, στον εφιάλτη.Ευτυχώς ζούν και αυτοί μέσα στην γλυκιά ψευδαίσθηση, νομίζαντας ότι τίποτα χειρότερο δεν μπορεί να τους συμβεί από το 60% ανεργία.Το παρήγορο, είναι ότι μέσα σ΄αυτή την τροχιά πρός τον εφιάλτη,γεννιούνται όλο και λιγότεροι έλληνες, άρα όλο και λιγότερα μελλοντικά θύματα των αποφάσεων των γονιών τους και των παππούδων τους.