28/3/14

Με αφορμή την Ουκρανία. Μια σύντομη εισαγωγική αναφορά στις «διχασμένες χώρες». - πηγή : http://cosmoidioglossia.blogspot.gr/


Δύο φαινόμενα μας βοηθούν να αναγνωρίσουμε τις διχασμένες χώρες. Οι ηγέτες τους τις αποκαλούν "γέφυρες" μεταξύ δύο πολιτισμών, ενώ οι παρατηρητές τις περιγράφουν ως χώρες με πρόσωπο Ιανού... Οι χώρες που ανήκουν στους ίδιους πολιτισμούς αλλά περιέχουν περισσότερες πολιτιστικές ομαδοποιήσεις, μπορεί να διχαστούν και μάλιστα να φτάσουν στη δημιουργία ανεξάρτητων κρατών (όπως συνέβη με την Τσεχοσλοβακία) ή να σκέφτονται σοβαρά να το κάνουν (όπως ο Καναδάς). Ωστόσο, οι μεγαλύτερες διχόνοιες συνήθως εμφανίζονται στις λεγόμενες διχασμένες χώρες, όπου μεγάλες ομάδες ανθρώπων ανήκουν σε διαφορετικούς πολιτισμούς...
Σε μια χώρα που τη χωρίζει μια βαθιά διαχωριστική γραμμή, οι μεγάλες ομάδες διαφορετικών πολιτισμών λένε κάποια στιγμή: "Εμείς είμαστε διαφορετικοί λαοί και ανήκουμε σε διαφορετικές γραμμές". Οι δυνάμεις της απώθησης τις απομακρύνουν και τις κατευθύνουν προς τους πολιτισμικούς μαγνήτες άλλων κοινωνιών. Μια διχασμένη χώρα, αντίθετα, έχει μια κυρίαρχη κουλτούρα που την κατατάσσει σε έναν πολιτισμό, αλλά οι πολιτικοί ηγέτες της επιθυμούν να την εντάξουν σε κάποιον άλλο. Στην ουσία, ισχυρίζονται: "Είμαστε ένας λαός και ανήκουμε σε έναν πολιτισμό, αλλά θέλουμε να αλλάξουμε". Εν αντιθέσει με τις χώρες που τις χωρίζουν βαθιές διαχωριστικές γραμμές, οι κάτοικοι μιας διχασμένης χώρας συμφωνούν ως προς το ποιοί είναι, αλλά διαφωνούν ως προς τον πολιτισμό στον οποίο ανήκουν. Τυπικά, ένα σημαντικό τμήμα των ηγετών τους ενστερνίζονται την κεμαλική στρατηγική (*)... Οι διχαστικές συνέπειες των πολιτισμικών συνοριακών γραμμών είναι ιδιαίτερα αισθητές σε εκείνες τις χώρες που, κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, παρέμειναν ενωμένες λόγω ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων της μαρξιστικής-λενινιστικής ιδεολογίας. Με την κατάρρευση του κομμουνισμού, η κουλτούρα αντικατέστησε την ιδεολογία και λειτούργησε σαν μαγνήτης έλξης και απώθησης.
Όταν «ρεαλισμός» και «ιδεαλισμός» συμπίπτουν ή τα γεωοικονομικόπολιτικά και τα γεωπολιτικοπολιτισμικά
---------------------------------------------------------------
(*) "κεμαλική στρατηγική" : Δηλαδή τον συνδυασμό και τη ταύτιση εκδυτικισμού και εκσυγχρόνισμου (η πνευματική αποικιοκρατία ή ο εκδυτικισμός, ως προϋπόθεση του «εκσυγχρονισμού» και της «ανάπτυξης»), ο συγγραφέας αυτόν τον συνδυασμό τον ονομάζει «κεμαλισμό», καθως πρωτοδίδαχος του ήταν ο Κεμάλ Ατατούρκ. Δες εδώ στο II.
---------------------------------------------------------------
Η Γιουγκοσλαβία και η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκαν και χωρίστηκαν σε μικρότερες οντότητες, ομαδοποιημένες σύμφωνα με τους πολιτισμούς. Η Βαλτική (προτεσταντικη και καθολική), οι ορθόδοξες Σερβία, Μαυροβούνιο και Μακεδονία της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Επιπλέον πολιτισμικοί διαχωρισμοί εμφανίζονται σε μερικές από αυτές τις χώρες. Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη χωρίστηκε σε σερβικό, κροατικό και μουσουλμανικό τομέα. Οι Σέρβοι και οι Κροάτες πολέμησαν μεταξύ τους στην Κροατία. Η ειρήνη που επικρατεί μέχρι στιγμής στο αλβανο-μουσουλμανικό Κόσοβο μέσα στη σλαβο-ορθόδοξη Σερβία, είναι αμφίβολο αν θα συνεχιστεί... η ρωσική Κριμαία ανήκει στην Ουκρανία, και το αρμενικό Ναγκόρνο-Καραμπάχ στο Αζερμπαιτζάν... Η Εσθονία, η Λετονία και το Καζακστάν έχουν σημαντικές ρωσικές μειονότητες, που δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα της σοβιετικής πολιτικής. Η Ουκρανία χωρίζεται μεταξύ των ουνιτών εθνικιστών, που μιλόυν ουκρανικά και ζούν στη δύση, και των ορθόδοξων που μιλούν ρωσικά και ζούν στην ανατολή (**).
---------------------------------------------------------------
(**) Δεν είναι μονάχα αυτές οι διαφορές αλλά αυτός είναι ένας βασικός πυρήνας γύρω από τον οποίον τυλίγονται συνήθως ιδεολογικές προβιές. Οι πολιτισμικές πρωτεύουσες είναι το Λβιβ (Lviv-Львів), πρώην πολωνικό έδαφος, στη δύση -στην οποία μιλούνται σε μεγάλο βαθμό και τα γερμανικά επίσης- και το Χάρκοβο (Kharkiv/ov-Харків,Харьков) στην ανατολή.
---------------------------------------------------------------
...η πολιτισμική προσέγγιση... φωτίζει την πιθανότητα η Ουκρανία να χωριστεί στη μέση, ένας χωρισμός που οι πολιτιστικοί παράγοντες μας ωθούν να προβλέψουμε ότι θα είναι περισσότερο βίαιος απ’ ό,τι ο χωρισμός της Τσεχοσλοβακίας, αλλά λιγότερο αιματηρός απ’ ό,τι της πρώην Γιουγκοσλαβίας...
Samuel Huntington
Η σύγκρουση των πολιτισμών και ο ανασχηματισμός της παγκόσμιας τάξης
1996
Terzo Books
πηγή - http://cosmoidioglossia.blogspot.gr/2014/02/blog-post_5733.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts with Thumbnails