Π. ΚΟΝΔΥΛΗΣ (1943-1998) - "Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΠΟΥ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΕΙ, ΣΚΕΨΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΑ"
συνέντευξη στον Σπύρο Τσακνιά
περιοδικό 'ΔΙΑΒΑΖΩ', τ.384, Απρίλιος 1998
Σ. Τσακνιάς- "Από τις εργασίες σας που γνωρίζω, θα σας χαρακτήριζα έναν ιστορικό τον ιδεών και έναν μελετητή της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Το ερώτημα μου είναι αν πίσω από τον ιστορικό κρύβεται ένας φιλόσοφος και, στην περίπτωση που η απάντηση είναι καταφατική, ποιός είναι ο πυρήνας της φιλοσοφίας σας;"
Π.Κονδύλης "... Ο φιλόσοφος που κρύβεται πίσω από τον ιστορικό λέει – και αυτή είναι η τελευταία του λέξη: σκέψου ιστορικά, οι απαντήσεις στα ιστορικά προβλήματα δεν βρίσκονται μέσα στην κατασκευασμένη θεωρία, αλλά αντίθετα οι απαντήσεις στα θεωρητικά προβλήματα βρίσκονται μέσα στην ιστορία. Όσοι επιλέγουν τη θεωρία έναντι της ιστορίας το κάνουν όχι γιατί κινούνται σε υψηλότερες σφαίρες, όπως συχνά πιστεύουν οι ίδιοι, απλά από πνευματική νωθρότητα· γιατί η οποιαδήποτε θεωρία είναι απείρως απλούστερη από οποιαδήποτε ιστορική κατάσταση."
"Η ψήφος είναι πιο δυνατή από την σφαίρα. Με την σφαίρα μπορεί να σκοτώσεις τον εχθρό σου. Με την ψήφο μπορεί να σκοτώσεις το μέλλον των παιδιών σου".
Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ (1943-1998) -ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ
Δεν βλέπω πώς μπορεί να προχωρήσει κάποιος σήμερα σε αξιόλογες γενικεύσεις χωρίς ευρεία εμπειρική παιδεία, χωρίς μακρά τριβή με τις κοινωνικές επιστήμες. Η αποκοπή των εξ επαγγέλματος φιλοσόφων από την τέτοια παιδεία και τριβή τούς καθιστά συχνότατα, ως γνωστόν, γραφικά φαινόμενα.
Τώρα, υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα γενίκευσης, και αν, ονομάζοντας με «φιλόσοφο», εννοείτε ότι ορισμένες μου αναλύσεις κινούνται στο ευρύτερο δυνατό γενικευτικό επίπεδο, τότε οφείλω να αποδεχθώ την ονομασία – μόνον κατά σύμβαση, βέβαια. Το ευρύτερο τούτο επίπεδο, όταν γίνεται λόγος για τα ανθρώπινα πράγματα, είναι το επίπεδο της κοινωνικής οντολογίας, το οποίο συναπαρτίζεται, όπως το βλέπω εγώ, πρώτον, από μιά θεωρία για το φάσμα και τον μηχανισμό των κοινωνικών σχέσεων μεταξύ ανθρώπων, δεύτερον, από μιά θεωρία για τις ιδιαίτερες εκείνες (πολιτικές) σχέσεις που συγκροτούν και συγκρατούν την κοινωνία ως υπερπροσωπική ολότητα και, τέλος, από μιαν ανθρωπολογία και μιά φιλοσοφία του πολιτισμού ως χαρακτηριστικής φύσεως του ανθρώπου. Προφανώς, το αντικείμενο της κοινωνικής οντολογίας δεν το αποτελούν πάγιες οντότητες, οι οποίες υπάρχουν κατά κάποιο τρόπο πίσω από τα ιστορικά ή κοινωνικά φαινόμενα καθοδηγώντας τα και υποτάσσοντάς τα σε οιασδήποτε μορφής νομοτέλεια· απεναντίας, το αποτελούν οι παράγοντες ή οι δυνάμεις εκείνες που κρατούν σε συνεχή κίνηση τη ζωή των κοινωνικά ζώντων ανθρώπων και ακριβώς γι' αυτό κάνουν σχετική και παροδική μόνον την επικράτηση κάθε επί μέρους «νομοτέλειας» και κάθε επί μέρους αιτιότητας. Με άλλα λόγια, η κοινωνική οντολογία δεν παρέχει ένα ύψιστο πραγματολογικό ή κανονιστικό κριτήριο προς παρατήρηση της ανθρώπινης κοινωνίας και ιστορίας, αλλά παρέχει την θεμελιώδη εκείνη ανάλυση από την οποία προκύπτει γιατί είναι αδύνατη η εύρεση ενός τέτοιου κριτηρίου. Διαγράφει πεδία και πλαίσια μέσα στα οποία κινούνται όσα στοιχεία συναπαρτίζουν το αντικείμενό της, όμως δεν μπορεί να καθορίσει εκ των προτέρων σε ποια κατεύθυνση και με ποιον τρόπο θα κινηθούν. Ακριβώς αυτό της προσδίδει περισσότερη γενικότητα από τις κοινωνικές επιστήμες, οι οποίες αναζητούν τυπολογίες και αιτιότητες. Ας το εξηγήσω αυτό με ένα παράδειγμα, έστω και κάπως χοντροκομμένο. Η κοινωνική οντολογία διαπιστώνει ότι ο άνθρωπος μπορεί, ως φίλος, να θυσιαστεί για άλλους ανθρώπους, ή, ως εχθρός, να τους σκοτώσει, και δουλειά της είναι να κάνει κατανοητή μιά τέτοια πλαστικότητα που επιτρέπει την κίνηση ανάμεσα σε ριζικά αντίθετους πόλους. Δουλειά τής κοινωνιολογίας είναι να βρει υπό ποιες συνθήκες και ποιες τυπικές μορφές συμβαίνει μάλλον το ένα ή μάλλον το άλλο, πότε π.χ. πρέπει μάλλον να αναμένεται ειρήνη μεταξύ των ανθρώπων και πότε μάλλον πόλεμος, ενώ δουλειά της ιστορίας είναι να αναζητήσει τις αιτίες στις οποίες οφείλεται η α ή β συγκεκριμένη ειρήνη και ο α ή β συγκεκριμένος πόλεμος.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΡΑΜΦΟΣ
«Χωρίς δικαιώματα οι άνθρωποι αντιμετωπίζονται σαν ζώα· χωρίς υποχρεώσεις οι άνθρωποι συμπεριφέρονται σαν ζώα»
MARTIN LUTHER KING JR
Η αξία ενός ανθρώπου δεν φαίνεται σε στιγμές άνεσης και ευκολίας, αλλά στο πώς αυτός ανταποκρίνεται σε καιρούς πρόκλησης και αμφισβήτησης
ΜΟΡΙΣ ΝΤΡΥΟΝ
«Οι τραγωδίες της Ιστορίας αναδεικνύουν τους μεγάλους άνδρες, είναι όμως οι μετριότητες που τις προκαλούν».
ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ Π. ΚΟΝΔΥΛΗ (1943-1998) – ΑΡΘΡΟ Κ. ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ -Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ – 20/7/1998
«Με τον θάνατο του μεγάλου Έλληνα φιλοσόφου Παναγιώτη Κονδύλη», θα τον νεκρολογήσει στην Berliner Zeitung ο Γκούσταφ Ζάιμπτ, «η Γερμανία χάνει έναν από τους σημαντικότερους κληρονόμους και διάδοχους της πνευματικής της παράδοσης. Μόνο μ’ αυτό το παράδοξο μπορεί να ειπωθεί η σημασία αυτού του θανάτου». Και θα καταλήξει: «Ο Κονδύλης υπήρξε συνεχιστής της γερμανικής παράδοσης της δύστροπης, οχληρής σκέψης. Τη στάση του αυτή την υποβάσταζε πάντα μια σπάνια πνευματική ελευθερία και μια σχεδόν αδιόρατη ευαισθησία: ο Κονδύλης δεν μπορούσε τα συνθήματα, την ωραιολογία, τον ναρκισσισμό. Όμως και η σκληρότητά του ήταν μεσογειακή, φωτεινή και ανθρώπινη. Ο ακαταπόνητος πέθανε, προτού ολοκληρώσει το ογκωδέστερο έργο του. Το καλοκαίρι λογάριαζε να το περάσει στην Ελλάδα».
Ισοκράτης, 436-338 π.Χ.- , αρχαίος Έλληνας ρήτορας
"Μην κάνεις φίλο σου κανέναν, πριν εξετάσεις πως συμπεριφέρθηκε στους προηγούμενους φίλους του. Γιατί περίμενε΄, ότι θα γίνει και σε εσένα τέτοιος που έγινε και σ' εκείνους".
Ἀπὸ τὸν δίσκο «Ἔσσεται ἦμαρ» τοῦ συγκροτήματος Terror X Crew (2001)
Στο ιστολόγιο αυτό, παρουσιάζω σκέψεις (δικές μου η τρίτων ) κυρίως για θέματα που αφορούν την Ελλάδα, και γενικότερα τον Ελληνισμό . Σε εξαιρετικές περιπτώσεις παρουσιάζω και κάποια θέματα που απλά μ' ενδιαφέρουν, ελπίζοντας ότι θα ενδιαφέρουν και εσάς.
Το ιστολόγιο αυτό, το ξεκίνησα πρίν από 3 χρόνια, στα πλαίσια της προσπάθειας μου να κατανοήσω τους λόγους της ελληνικής "κακοδαιμονίας".Ενοιωθα, έβλεπα ότι η χώρα δεν προόδευε.Πήγαινε από το κακό στο χειρότερο.Οταν ασχολούμαι μ΄ένα θέμα, πάντα γράφω, σημειώνω, και μετά προσπαθώ να συνθέσω.Βρήκα ενδιαφέρουσα ιδέα το ιστολόγιο, διότι μου επέτρεπε επιπλέον να συλλέγω υλικό και να το αρχειοθετώ εύκολα.Πολύ απλοικα τότε (όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων),θεωρούσα ότι αυτή η χώρα λειτουργούσε παράλογα.Θεωρούσα ότι έλειπε από την χώρα, σε όλα τα επίπεδα, ο κοινός νούς.Ετσι, ονόμασα το ιστολόγιο, Λογική Ελλάδα.Μετά, σκέφτηκα να δημοσιοποιήσω το ιστολόγιο, περισσότερο γιά να ανταλλάσω εύκολα απόψεις και γνώμες με γνωστούς και φίλους.
Από τότε, πέρασε πολύς χρόνος, και σταδιακά κατανόησα, η έτσι πιστεύω, το "ελληνικό πρόβλημα", η εν πάσει περιπτώσει τις πτυχές του που μ΄ενδιέφεραν, και τις δημοσίευσα σταδιακά.Λόγος ύπαρξης αυτού του ιστολογίου, δεδομένου του αρχικού στόχου, δεν υφίσταται.
Συνεχίζω όμως να το συντηρώ, διότι τώρα που κατανόησα την φύση του προβλήματος, νοιώθω την ανάγκη να συμβάλω όσο μπορώ, στην επίλυση του.
Σας ευχαριστώ
Ο μαθητευόμενος Στοχαστής
AΛΕΚΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
"Ονομάσαμε αναδιανομή του εισοδήματος την διανομή των δανείων και των πόρων της Ε.Ε.
Η αναδιανομή θέλει πολιτικό σθένος.Γιά την διανομή των δανειακών, αρκεί το πολιτικό θράσος"
19 ΜΑΙΟΥ - ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ - 353 000 ΨΥΧΕΣ ΖΗΤΟΥΝ ΝΑ ΤΙΣ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ
Π. ΚΟΝΔΥΛΗΣ (1943-1998) - ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ Σ. ΚΟΥΤΡΟΥΛΗ - ΝΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ - 1998
"Οσοι ισχυρίζονται ότι τελείωσε η Ιστορία, ας είναι βέβαιοι ότι η Ιστορία τους περιμένει πίσω από την επόμενη γωνία.Και οι πάμπολλοι διανοούμενοι, οι οποίοι βιάστηκαν να μετατραπούν από συνοδοιπόρους η προπαγανδιστές του σοβιετισμού σε συνοδοιπόρους και κράχτες του αμερικανισμού, έκαναν άδικο κόπο"
ΑΧΜΕΤ ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ- ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΒΑΘΟΣ: H ΔΙΕΘΝΗΣ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ (σελίδα 832)
"Εκείνες οι κοινωνίες που, έχοντας χάσει την αυτοπεποίθηση τους αποδέχθηκαν να γίνουν τα περιφερειακά στοιχεία άλλων κοινωνιών, μετά από μιά ψυχολογική κατάρρευση θα μείνουν αντιμέτωπες και με τον κίνδυνο της στρατηγικής διάλυσης τους"
«Αναμφίβολα, όλη η ιστορική εμπειρία επιβεβαιώνει την αλήθεια ότι ο άνθρωπος δε θα 'χε πετύχει το εφικτό αν δεν είχε ξανά και ξανά προσπαθήσει να φτάσει το ανέφικτο»
O Π. ΚΟΝΔΥΛΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
Απόσπασμα από το βιβλίο του "η Παρακμή του Αστικού Πολιτισμού" -1991
"Ακόμα και η απλούστερη σκέψη και γνώση φανερώνει οτι εθνική ανάπτυξη μπορεί να γίνει μόνο με την αύξηση των παραγωγικών επενδύσεων, δηλαδή με τον αντίστοιχο περιορισμό της κατανάλωσης, πρό παντώς όταν τα καταναλωτικά αγαθά η χώρα δεν τα παράγει αλλά τα εισάγει, και γιά να τα εισαγάγει δανείζεται, δηλαδή εκχωρεί τις αποφάσεις γιά το μέλλον της στους δανειοδότες της. Ο δρόμος της ανάπτυξης, είναι ο δρόμος της συσσώρρευσης,της εντατικής εργασίας και της προσωρινής τουλάχιστον (μερικής)στέρησης, ενώ ο δρόμος της (βραχυπρόθεσμης μόνον) ευημερίας είναι ο δρόμος του παρασιτισμού και της εκποίησης της χώρας.
Αυτή η άτεγκτη οικονομική αλήθεια ισχύει ανεξάρτητα από το κοινωνικό και ηθικό πρόβλημα της διανομής των βαρών και της ιεράρχησης των στερήσεων.Οσο άτεγκτη όμως κι΄αν είνα, οι πολιτικές και ψυχολογικές ανάγκες που την απωθούν είναι ακόμα ισχυρότερες.
Πλατειές μάζες, που γιά πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου τους "λάδωσαν το άντερό τους" και επιπλέον απέκτησαν και τη μεθυστική συναίσθηση του κυρίαρχου και εκλεπτυσμένου καταναλωτή, θα αρνούνται πάντα νη τη συνειδητοποιήσουν, όπως επίσης θα αρνούνται να την ξεστομίσουν και να την κάμουν γνώμονα των πράξεων τους κόμματα, των οποίων πρώτη έγνοια ήταν, είναι και θα είναι η νομή της εξουσίας πρός όφελος των φιλόδοξων και αυτάρεσκων στελεχών τους.ιδιαίτερα ιλαροτραγική από την άποψη αυτήν παρουσιάζεται η θέση της "αριστεράς" η οποία όντως οιωνεί καταδικασμένη να υπερασπίζει τα "λαικά" αιτήματα, υποχρεώνεται να γίνει σημαιοφόρος κάθε καταναλωτικής απαίτησης, αρκεί όποιος την προβάλλει να αυτοτιτλοφορείται "λαός"- υποχρεώνεται δηλαδή εξ αντικειμένου να προωθεί την εκποίηση της χώρας, αρκεί ο "λαός" να ζητά την εκποίηση αυτήν.
Υπάρχει ωστόσο κι΄ένας ακόμα λόγος, γιά τον οποίο μιά τόσο απλή αλήθεια θάβεται πεισματικά κάτω από μύριες όσες εκλογικευτικές επινοήσεις.Ενας λαός ο οποίος κάτω από την πολύχρονη και βαθειά επιρροή των ελληνοκεντρικών αερολογιών έχει μάθει να θεωρεί τον εαυτό του ως γένος περιούσιο και ως άλας της γής, αρνείται να βάλει με τον νού του ότι μπορεί να κάνει ο ίδιος κάτι τόσο εξευτελιστικό όπως το να ξεπουλάει τον τόπο του γιά να καταναλώσει περισσότερο.Ετσι δημιουργήθηκε μιά ψυχολογική στάση που ελάχιστα διαφέρει από τη συλλογική σχιζοφρένεια"
Π. ΚΟΝΔΥΛΗΣ (1943-1998) - ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΕΙΨΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ
"Το λυπηρό παράδοξο σε ακρασφαλείς ιστορικές καταστάσεις συνοδευόμενες από διάχυτα παρακμιακά φαινόμενα, είναι ότι η στρατηγική σκέψη θολώνει τόσο περισσότερο όσο εντονότερα την χρειάζεται ένα έθνος.Οπως ο βαριά άρρωστος δεν αναρρωτιέται τι θα κάμει σε 10 χρόνια, αλλά άν θα βγάλει την νύχτα, έτσι ο ιστορικά ανίσχυρος χαρακτηρίζεται απο την έλλειψη μακρόπνοων συλλήψεων και την προσήλωση στα άμεσα δεδομένα.Η διαφορά σε όποιον χαροπαλεύει βιολογικά και σε όποιον αποσυντίθεται ιστορικά,είναι βέβαια ότι η προσήλωση του πρώτου στα άμεσα δεδομένα εμφανίζεται ως προσπάθεια υπέρβασης ενός πόνου, ενώ η προσήλωση του δεύτερου εμφανίζεται ως κοντόθωρη ευδαιμονική επιδίωξη" (Π. Κονδύλης -θεωρία του πολέμου -Σελ 383)
"Η αποκοπή μου από τη μαρξιστική εσχατολογία δεν γέννησε μέσα μου την επιθετική ψυχολογία του αποστάτη, ο οποίος δαιμονολογεί γιατί δεν θέλει πια να εξηγήσει, αλλά να δικαιωθεί. Απεναντίας, αισθάνθηκα εξ αρχής ότι οι εμπειρίες μου, οι θεωρητικές και οι πρακτικές, ήσαν μιά θαυμάσια πρώτη ύλη για να στηρίξω σ' αυτές μιά σοβαρή προσπάθεια κατανόησης του κοινωνικού κόσμου. Δεν υποκατέστησα, λοιπόν, την ηρωίνη του μαρξισμού με την ηρωίνη του φιλελευθερισμού, του ηθικισμού ή του χριστιανισμού, όπως έκαναν πλείστοι όσοι· όταν έκοψα τα ναρκωτικά, τα έκοψα ριζικά και τελειωτικά."
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ (1943-1998)- ΠΕΡΙ ΣΥΜΜΑΧΙΩΝ
"...καμμιά προστασία και καμμιά συμμαχία δεν κατασφαλίζει τελειωτικά οποίον βρίσκεται μαζί της σε σχέση μονομερούς εξάρτησης. Η αξία μιας συμμαχίας για μιαν ορισμένη πλευρά καθορίζεται από το ειδικό βάρος της πλευράς αυτής μέσα στο πλαίσιο της συμμαχίας. Ισχυροί σύμμαχοι είναι άχρηστοι σ’ όποιον δεν διαθέτει ό ίδιος σεβαστό ειδικό βάρος, εφ’ όσον ανάλογα με τούτο εδώ αυξομειώνεται το ενδιαφέρον των ισχυρών. Ίσως να θεωρεί κανείς «απάνθρωπα» και λυπηρά αυτά τα δεδομένα ˙ αν όμως ασκεί εθνική πολιτική αγνοώντας τα, αργά ή γρήγορα θα βρεθεί σε μια κατάσταση όπου τη λύπη για την ηθική κατάπτωση των άλλων θα τη διαδεχθεί ο θρήνος για τις δικές του συμφορές."
Π. ΚΟΝΔΥΛΗΣ (1943-1998)-ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ Α.ΚΑΙΣΗ "ΖΩΝΤΑΝΕΣ ΜΝΗΜΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΑΙΔΕΛΜΒΕΡΓΗ"
"Αρκετά προβλήθηκε η θέση ότι ο Π.Κ. δεν δημοσιοποίησε καμία φωτογραφία του. Φωτογραφίες και φωτογραφικά στιγμιότυπα από τη ζωή του Π.Κ. υπάρχουν πάντως στα χέρια ορισμένων φίλων του. Υπάρχουν και δημοσιευμένες φωτογραφίες του. Η άρνησή του να εμφανιστεί στην τηλεόραση είχε, νομίζω, χαρακτήρα διαφορισμού του από τους κατά συνθήκην ομοτέχνους του.
Χαρακτηριστική είναι εξάλλου και η φράση που καταχώρισε στα πρακτικά των εργασιών του Ιδρύματος Ανωτάτων Σπουδών του Βερολίνου, του οποίου υπήρξε, ως γνωστόν, εταίρος κατά το ‘94/’95, στη θέση που άλλοι εταίροι κολλούσαν τη φωτογραφία τους: «Δεν μπόρεσα ακόμη να αντιληφθώ πώς συναρτάται η εμφάνιση ενός ερευνητή προς το αποτέλεσμα των ερευνών του».
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ (1943-1998) - ΠΕΡΙ ΕΘΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΑΝΗΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
"Μπροστά μας ανοίγεται μια εποχή πλανητικών και περιφερειακών συγκρούσεων, πού θα καταστήσουν πολύ δύσκολη, αν δεν ματαιώσουν, την παγίωση μιας διεθνούς τάξης, καθώς οι βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες πολιτικές, οικονομικές και γεωπολιτικές τους αιτίες θα συντήκονται όλο και περισσότερο με τις μακροπρόθεσμες οικολογικές και πληθυσμιακές πιέσεις, γεννώντας χρόνιες κρίσεις και ανεξέλεγκτους παροξυσμούς. Υπό τις συνθήκες αυτές, το τέλος των ιδεολογιών του 19ου αιώνα, οι οποίες κυριάρχησαν και στον 20ό, δεν θα συνεπιφέρει τον κατευνασμό των αντιθέσεων, παρά απλώς τη μετατόπισή τους σ’ ένα πεδίο στοιχειακό, υπαρξιακό και βιολογικό, στο επίκεντρο του οποίου θα βρίσκεται απροκάλυπτα το πρόβλημα της κατανομής των αγαθών σε παγκόσμια κλίμακα. Ό, τι σήμερα προσφέρεται ως νέα πυξίδα προσανατολισμού της πολιτικής δράσης και ως πανάκεια — προ παντός ο οικουμενισμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων — κατά πάσα πιθανότητα θα μεταβληθεί σε ένα νέο πεδίο μάχης, όπου η πάλη των ερμηνειών θα συνδέεται με ακόμα πιο χειροπιαστές μορφές πάλης. Στη διελκυστίνδα ανάμεσα σ’ έναν ανέφικτο οικουμενισμό και σε μια υπεράσπιση συλλογικών συμφερόντων αναπόδραστα οργανωμένη πάνω σε στενότερη τοπική και πληθυσμιακή βάση, το κρατικά οργανωμένο έθνος δεν διαλύεται, όπως περίμεναν πολλοί, μέσα σε υπερεθνικά μορφώματα, παρά αναλαμβάνει έναν νέο ιστορικό ρόλο, λίγο ή πολύ διαφορετικό από εκείνον πού έπαιξαν στο απώτερο παρελθόν το αστικό έθνος και στο πιο πρόσφατο οι αποκρυσταλλώσεις του κομμουνιστικού εθνικισμού. Πρωταρχικό του μέλημα είναι η εξασφάλιση μιας θέσης μέσα σε μια πυκνή και έντονα ανταγωνιστική παγκόσμια κοινωνία — όμως το μέλημα αυτό θα συναιρείται όλο και περισσότερο σ’ ένα αίτημα στοιχειώδους επιβίωσης στον βαθμό πού θα στενεύουν τα περιθώρια κινήσεων μέσα στους κόλπους της παγκόσμιας κοινωνίας. Η εξ αντικειμένου νέα αυτή λειτουργία του εθνικισμού παραμένει καθοριστική ανεξάρτητα από τις συνήθως αυτάρεσκες μυθολογίες μέσω των οποίων κατανοεί ο ίδιος τον εαυτό του, αντλώντας από το πραγματικό ή φανταστικό, κοντινό ή μακρινό παρελθόν.
Βεβαίως, οι μυθολογίες, ακόμα και οι πιο αυθαίρετες, είναι δυνατό να επιδράσουν θετικά στην εθνική ζωή κινητοποιώντας και συσπειρώνοντας δυνάμεις. Όμως προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι μια αντικειμενική εθνική ζωτικότητα, μια πλησμονή χειροπιαστής ισχύος, η οποία επιτρέπει σ’ ένα έθνος να κινείται, θα λέγαμε, στο ύψος των ψευδαισθήσεών του. Όπου αντίθετα το έθνος συρρικνώνεται και φθίνει, εκεί η διάσταση ανάμεσα σε εθνική μυθολογία και εθνική πραγματικότητα έχει, μακροπρόθεσμα τουλάχιστον, μοιραίες συνέπειες. Η σημερινή Ελλάδα αποτελεί ακριβώς περίπτωση φθίνοντος έθνους, το οποίο εκλαμβάνει τις έμμονες μυθολογικές του ιδέες για τον εαυτό του ως ρεαλιστική αυτεπίγνωση. Δεν είναι διόλου περίεργο ότι η ψυχολογική αυτή κατάσταση συχνότατα παρουσιάζει συμπτώματα παθολογικού αυτισμού ˙ γιατί το απαραίτητο υπόβαθρο και πλαίσιο της υγιούς αυτεπίγνωσης είναι η γνώση του ευρύτερου περιβάλλοντος κόσμου, μέσα στον οποίο καλείται να δράσει ένα ατομικό ή συλλογικό υποκείμενο, αποτιμώντας κατά το δυνατόν νηφάλια τις δυνατότητες του και υποκαθιστώντας τη νοσηρά εγωκεντρική αρχή της ηδονής με τη φυσιολογικά εγωκεντρική αρχή της πραγματικότητας."
Π. ΚΟΝΔΥΛΗΣ(1943-1998) - ΠΕΡΙ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΩΝ
"θα ήταν βέβαια μάταιο ν’ αναμένει κανείς από τους συγκαιρινούς Έλληνες διανοουμένους να δώσουν εκείνοι ό,τι αδυνατεί να δώσει ο κατά τεκμήριο αρμοδιότερος «πολιτικός κόσμος». Όχι μόνον επειδή οι ίδιοι είναι κατακερματισμένοι σε ομάδες επίσης κατακερματισμένες σε εν πολλοίς αυτιστικά άτομα, όχι μόνον επειδή η γενική τους μόρφωση θυμίζει ως προς το ποιόν και τη συγκρότησή της τον αεριτζίδικο και αυτοσχεδιαστικό χαρακτήρα της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας, όχι μόνον επειδή για τις παγκόσμιες πολιτικοοικονομικές εξελίξεις γνωρίζουν συνήθως ακόμα λιγότερα και από τα όσα επιφανειακά και ασυνάρτητα γράφονται στις ελληνικές εφημερίδες, αλλά και για έναν πρόσθετο λόγο: επειδή αντιλαμβάνονται την πολιτική με βάση φιλολογικές ή ηθικολογικές κατηγορίες και επιχειρούν πολιτικές αποφάνσεις στο επίπεδο των αντίστοιχων νερουλών γενικεύσεων. Πλείστοι όσοι «αριστεροί» διανοούμενοι πέρασαν τη ζωή τους κανοναρχώντας ότι η οικονομία είναι η «βάση» και τα υπόλοιπα το «εποικοδόμημα», χωρίς ωστόσο ποτέ τους να πληροφορηθούν τι σημαίνει εθνικό εισόδημα ή ισοζύγιο πληρωμών και χωρίς ποτέ να προσπαθήσουν να κατανοήσουν τα συγκεκριμένα προβλήματα της χώρας τους ξεκινώντας (και) από τέτοια μεγέθη. Γι’ άλλους πάλι, οι οποίοι κηρύσσουν .την υπεροχή ή και την παντοδυναμία τού «πολιτισμού» η τού «πνεύματος», η αφ’ υψηλού θεώρηση ή η άγνοια οικονομικών, γεωπολιτικών ή στρατιωτικών παραγόντων μπορεί και ν’ αποτελεί περίπου τίτλο τιμής. Βεβαίως, μία παλαιά και δόκιμη κοινωνιολογική διάκριση μας λέει ότι διανοούμενος και επιστήμονας είναι δύο διαφορετικά πράγματα, εφ’ όσον κύριο μέλημα του δεύτερου είναι η συναγωγή πορισμάτων από τη μεθοδευμένη συλλογή και ταξινόμηση εμπειρικού υλικού, ενώ ο πρώτος ενδιαφέρεται περισσότερο να εμφανισθεί ως ταγός της κοινωνίας μέσω της διακήρυξης διαφόρων ηθικών, αισθητικών και άλλων ιδεωδών. Απ’ αυτή την άποψη δεν θα έπρεπε να περιμένει κανείς από Έλληνες διανοουμένους να προσφέρουν ό,τι εξ ορισμού δεν μπορούν να δώσουν."
Γερμανία: «Μαύρο» το 2025 για τους επιχειρηματίες
-
Σε χαμηλά πενταετίας υποχωρεί τον Δεκέμβριο ο Δείκτης Επιχειρηματικής
Εμπιστοσύνης του Ινστιτούτου IfO. Για «χρόνια ασθένεια της γερμανικής
οικονομίας» μιλ...
ένας κοκκινολαίμης που τραγουδάει...
-
*Πιστεύεις ότι όλα τελείωσαν, αλλά τελικά υπάρχει πάντα ένας κοκκινολαίμης
που τραγουδάει.Πωλ Κλωντέλ* On croit que tout est fini, mais alors il y a
...
Open Coffee Thessaloniki #85
-
Στο Χριστουγεννιάτικο Open Coffee Thessaloniki θα πας με το μετρο; Ζεις το
όνειρο; Στην 85η συνάντηση της startup κοινότητας της Θεσσαλονίκης
κατεβαίνουμ...
Même pas mal met les voiles
-
Le 12 avril 2012 s’ouvrait ce blog, en douceur. Presque douze en plus tard,
il met les voiles pour explorer d’autres horizons, ailleurs. Conçu pour
mettre ...
Η Βούργια, η Μαρίνα και η Figland
-
Απολαμβάνω τους νέους ανθρώπους που συχνά μέσα από αδιέξοδα ή κάτω από
αντίξοες συνθήκες, με μοναδικό τους όπλο το πάθος για δημιουργία και υγιή
επιβίωση ε...
Ο φόβος και η ελπίδα για το αύριο
-
Τέτοιες ημέρες με παγωνιά και χιόνι (που έζησα πολύ λίγες στα 58 χρόνια της
ζωής μου) θυμάμαι πάντα τον αείμνηστο πατέρα μου. Που μου περιέγραφε την
πείν...
Επιστολή προς Δημουλά
-
του Π. Κονδυλη Βερολίνο, 24.11.1994 Αγαπητή μου κ. Δημουλά Σε σας δεν
πρόκειται να γράψω πόσο με ευχαρίστησε και με συγκίνησε η αποστολή του
βιβλίου σας κτ...
Emperor Basil II - Front Line General
-
(Deviantart.com)
*Basil II*
"He crushed rebellions, subdued the feudal landowners, conquered the
enemies of the Empire, notably in the Danubian provinces...
Από την εφ. ΤΑ ΝΕΑ για τον Φερλινγκέτι
-
Ευχαριστούμε την εφ. ΤΑ ΝΕΑ και ιδιαίτερα τον δημοσιογράφο Δημήτρη
Δουλγερίδη για την παρουσίαση του βιβλίου μας ΛΟΡΕΝΣ ΦΕΡΛΙΝΓΚΕΤΙ, εκατό
χρόνια ποίηση, μ...
-
To φυτό που θεωρείται ο «ελληνικός χρυσός» και κοστίζει 2.000 ευρώ το κιλό
Ελλάδα, επικαιρότητα NOW PLAYING Αίσιο τέλος στην περιπέτεια της 41χρονης
αγνοο...
GRexit #8: Nautal übernimmt Incrediblue
-
Die Idee, eine Art Airbnb für Yachten zu entwickeln, lag vor einigen Jahren
in der Luft und es gab gleich in mehreren Ländern Plattformen, die versucht
hab...
Έναν τίτλο για το τέλος
-
Ένας κύκλος κλείνει, άλλοι ανοίγουν. Μετά από δέκα χρόνια στη «Μακεδονία»
(δέκα χρόνια και δυο μήνες για την ακρίβεια) για μένα. Για τους υπόλοιπους
μια εν...
Λυπάμαι Φώφη. Ο επόμενος παρακαλώ…
-
Ένας δίκαιος άνθρωπος πρέπει να της το πιστώσει: αν δεν άνοιγε τις
διαδικασίες η Φώφη Γεννηματά, ο νέος φορέας της κεντροαριστεράς δεν ήταν
σήμερα υπό δημ...
Πάρε τη λέξη μου
-
του Στρατή Μπουρνάζου Σε τούτο, το τελευταίο μου κείμενο στα «Ενθέματα»,
θέλω να μιλήσω επί του προσωπικού. Να πω γιατί η απόφασή μου να παραιτηθώ
από την...
Η φενάκη της μονοπωλιακής «κουλτούρας»
-
Με την «αριστεία» να την αξιολογεί ως «ρετσινιά» ο υπουργός, πρώην
Παιδείας και τώρα Πολιτισμού, καθηγητής Αριστείδης Μπαλτάς αυτοχειριάστηκε
πολιτικά δι...
Η επαγγελία της αδύνατης μεταρρύθμισης
-
*Πίνακας Κώστας Ντιος*
*Σημειώσεις για την καχεξία του πολιτικού λόγου την εποχή της κρίσης -
Μέρος 2ο *
Του *Μάκη Καραγιάννη *
*Η* *Πολιτική Επιθεώρη...
Ταξίδι στο πιο ασφαλές μέρος της γης
-
16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Υπάρχει άραγε ένα ασφαλές μέρος στη
γη που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως αποθετήριο των πιο επικίνδυνων
ραδιενεργών ...
Courage: Is It Time to Stand Up and Be Counted?
-
Within the MoralDNA™ Profile we question participants about their moral
values and our data reveals how different occupations assess their Courage,
both ...
Τους κάναμε με τα κρομμυδάκια…
-
Ήρθαν οι Γερμαναράδες και απαίτησαν από τον Αντώνη να σκύψει και να γλύψει
τις μπότες τους. Αλλά ο Αντώνης αντιστάθηκε. Την τελευταία ώρα βρήκε την
δύναμη,...
Introducing World Now
-
The Los Angeles Times this week launched World Now. Coverage that once
appeared on Babylon & Beyond can now be found by following the Middle East
and South...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου