29/3/20

η Ευρωπαική ένωση - παρελθόν, προβλήματα και προοπτικές


Η Ευρώπη, είναι μιά μοναδική και εκπληκτική γιά τις Διεθνείς σχέσεις, δημιουργία, που ήταν, είναι και θα είναι γιά πολύ καιρό εύθραυστη.Αυτό που την κάνει εύθραυστη είναι οι πολιτισμικές διαφορές μεταξύ των λαών,το διαφορετικό επίπεδο οικονομικής ευημερίας (διαφορές συμφερόντων), η ελλειπής θεσμική θωράκιση του οικοδομήματος,αλλά κυρίως τα σαθρά θεμέλια πάνω στα οποία βασίζεται το οικοδόμημα.
Α/ ΟΙ ΑΡΧΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ/ΑΞΟΝΕΣ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΙΔΕΑΣ
Περέγραψα ανωτέρω ως σαθρά τα θεμέλια του ευρωπαικού οικοδομήματος σήμερα.
Για να είμαι βέβαια ακριβής, όπως άλλωστε το περέγραψα στην προηγούμενη ανάρτηση μου, τα θεμέλια αρχικά, όπως τα είχαν χτίσει οι αρχικοί δημιουργοί και κυρίως ο Στρατηγός Ντε Γκώλ ήταν ισχυρά.
Υπήρχαν τομείς όπως η άμυνα, η αυτάρκεια σε τρόφιμα και υγεία,ο εθνικός πολιτισμός και τρόπος ζωής της κάθε χώρας,και κάποιοι άλλοι τομείς που έπρεπε να άπτονται της εθνικής κυριαρχίας και που θα έπρεπε να παραμείνουν αρμοδιότα των εθνικών κρατών, και υπήρχαν και οι υπόλοιποι τομείς όπου θα μπορούσε να υπάρχει συνεργασία και κοινές δράσεις σε ευρωπαικό επίπεδο.
Αυτή ήταν η βασική ιδέα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα μπορούσαν να γίνουν κοινές δράσεις και συνεργασίες στους τομείς που ήταν αρμοδιότητα των χωρών μελών.Αλλά γιά να γίνει αυτό θα έπρεπε οι επι μέρους χώρες, όχι να εκχωρήσουν την εθνική τους κυριαρχία, αλλά να συμφωνήσουν από κοινού γιά αυτές τις συνεργασίες και να έχουν δικαίωμα να αποχωρήσουν από αυτές τις συνεργασίες στο μέλλον αν το επιθυμούσαν στη βάση της εθνικής τους κυριαρχίας.
Αρα, η Ευρωπαική Ενωση όπως την αποκαλούμε σήμερα, δεν θα αποκτούσε δική της κυριαρχία στο μέλλον.Θα ήταν μιά ύπερεθνική ένωση κυρίαρχων κρατών.Με άλλα λόγια, δεν δημιουργήθηκε γιά να γίνει μιά μέρα ένα ομοσπονδιακό κράτος.
Ομοσπονδιακό κράτος, σημαίνει ότι τα κράτη μέλη χάνουν την εθνική τους κυριαρχία, και κατά συνέπεια δεν μπορούν πλέον να αποχωρήσουν από την Ενωση.
Απέναντι από αυτή την στάση που ήταν κυρίως του Ντε Γκώλ και έγινε αποδεκτή,υπήρχαν φυσικά και άλλες στάσεις.Υπήρχαν οι πραγματικοί οραματιστές της ιδέας της Ευρώπης, που ήθελαν η Ευρώπη να πάει πιό πέρα από την ιδέα του Ντε Γκώλ.Ηταν όμως και ρεαλιστές και ήξεραν ότι το 1958, δεν θα μπορούσε να επιβληθεί στις περισσότερες χώρες μιά ομοσπονδιακή Ευρώπη.Πίστευαν όμως, ότι με τον χρόνο, τα πράγματα θα μπορούσαν να εξελιχθούν, και άρα τα πράγματα να οδηγήσουν σε περισσότερη Ευρώπη.
Ετσι από το 1958 μέχρι και την πτώση του Βερολίνου,η Ευρώπη εκινείτο βέβαια κυρίως μέσα στο πλαίσιο των συμφωνηθέντων, αλλά έκανε και κάποια βήματα πιό πέρα όταν οι αρχηγοί κρατών το επέτρεπαν, αλλά και βήματα πίσω όταν προέκυπτε σοβαρή διαφωνία.
Μέσα σ΄αυτά τα 30 χρόνια είχε γίνει ήδη ένας αχταρμάς σε σχέση με τις αρχές που έπρεπε να διέπουν την Ενωση, αλλά που ήταν διαχειρίσιμος σε εθνικό επίπεδο.
Ολοι μπορούσαν να προβάλλουν ότι ήταν κυρίαρχοι, και παράλληλα να προβάλλουν ότι εκχωρήσανε κάποιες ψιλο-εξουσίες στις Βρυξέλλες γιά το "καλό" της Ευρώπης.Το πιό χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι απόφαση του Ευρωπαικού Δικαστηρίου που αποφάσισε την δεκαετία του 70, ότι οι Οδηγίες (Νόμοι της Ευρωπαικής Ενωσης) είναι ανώτεροι των εθνικών Συνταγμάτων, και άρα δεν μπορούν να θεωρηθούν αντισυνταγματικές σε εθνικό επίπεδο.Αυτό κι΄αν ήταν ευθεία βολή στην εθνική κυριαρχία των κρατών!Ομως όλοι σφύριξαν αδιάφορα, και η ζωή αυτής της Ευρώπης, συνεχίστηκε.Ολοι μπορούσαν ακόμα να κρυφτούν πίσω από τα προσχήματατα
Β/ Ο ΑΠΡΟΚΑΛΥΠΤΟΣ ΒΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΡΧΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΙΔΕΑΣ, ΚΑΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΤΕΡΑΤΟΣ
Μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, ο αχταρμάς γιγαντώνεται και η Ευρώπη παίρνει σταδιακά την μορφή ενός τέρατος.Σταδιακά αλλά αλλά και γρήγορα, το πρωτείο της πολιτικής επί της οικονομίας που είχε επιβάλλει ο Ντε Γκώλ, καταργείται, χωρίς να το ομολογήσει βέβαια δημοσίως κανείς.
Ολα αρχίζουν με την υιοθέτηση της ΟΝΕ ΤΟ 1992, και η οικονομία, αναλαμβάνει (αρχικά άτυπα και σιωπηλά) το πρωτείο επί της πολιτικής.
Η Γερμανία γνωρίζει ότι λόγω του παρελθόντος της δεν μπορεί να καθοδηγήσει ή να ηγεμονεύσει την Ευρώπης πολιτικά.Μπορεί όμως οικονομικά.Αυτό που την ενδιαφέρει είναι το διεθνές εμπόριο, δηλαδή οι εξαγωγές της.
Γιά να αυξήσει τις εξαγωγές της,δηλαδή άλλες χώρες να μειώσουν ή να μηδενίσουν δασμούς επί γερμανικών και ευρωπαικών προιόντων,θα πρέπει να υπάρχει αντίστοιχη μείωση ευρωπαικών δασμών σε ξένα προιόντα.
Εξ' ου η σημασία, της ας πούμε εσωτερικής αγοράς(ενιαίας αγοράς), δηλαδή της ευρωπαικής αγοράς των 440 εκατομμυρίων ευρωπαίων καταναλωτών.Αυτή η αγορά, και οι διεθνείς εμπορικές συμφωνίες που υπογράφονται από την Ευρωπαική Ενωση, με βάση αυτή την αγορά, είναι η ουσία σήμερα της Ευρώπης.Και κανένας δεν εγκρίνει αυτές τις συμφωνίες, πέρα από τον γραφειοκρατικό μηχανισμό των Βρυξελλών.
Τα υπόλοιπα,δηλαδή ο προυπολογισμός της Ενωσης που δίνει κάτι ψίχουλα σε κάθε χώρα, είναι γιά να καλύπτει τα κέρδη των χωρών όπως η Γερμανία και Ολλανδία ....από το διεθνές εμπόριο τους, που βασίζεται στον μηδενισμό των δασμών τρίτων χωρών, έναντι αντίστοιχου μηδενισμού ευρωπαικών δασμών γιά τις εξαγωγές αυτών των τρίτων χωρών πρός την Ευρώπη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της ζάχαρης που αφορά την Ελλάδα.Οπως ξέρουμε όλοι, η Ελλάδα είχε τρία μεγάλα εργοστάσια που παρήγαγαν ζάχαρη και η χώρα ήταν αυτάρκης για δεκαετίες (έκανε και εξαγωγές).Κάποια στιγμή, και επειδή στα πλαίσια αυτών των διεθνών εμπορικών συμφωνιών, έπρεπε η Ευρωπαική ένωση να υπογράψει εμπορική συμφωνία με την Βραζιλία και να ζητήσει από αυτή την χώρα να μειώσει τους δασμούς της γιά ευρωπαικά βιομηχανικά προιόντα,η Βραζιλία, απαίτησε να να μηδενιστούν οι δασμοί της ευρώπης γιά την ζάχαρη που παράγει η Βραζιλία από ζαχαροκάλαμο.Ετσι και έγινε.Το αποτέλεσμα ήταν να κλείσουν τα ελληνικά (μεταξύ άλλων) εργοστάσια ζάχαρης, και σήμερα να εξαρτώμαστε από τις εισαγωγές.
Ομως όλο αυτό, χρειαζόταν ένα ας πούμε ιδεολογικό περιτύλιγμα που καθιερώθηκε την δεκαετία του 90.Επρεπε πλέον το πρωτείο της οικονομίας επί της πολιτικής, να λάβει λαική "νομιμοποίηση"Ηταν η παγκοσμιοποίηση:τα βασικά συστατικά ήταν τα εξής
-βαδίζουμε αναπόφευκτα πρός έναν κόσμο που θα χαρακτηριστεί από την σταδιακή απαλλαγή από το κράτος έθνος, τις θρησκείες και τους πολέμους (διότι δεν θα υπήρχαν πλέον εθνικισμοί,...)
-Θα βασιστούμε στην ανάγκη οι αγορές να ρυθμίζουν τα πάντα, απαλύνοντας τις εντάσεις και τις τριβές : οι πολίτες παύουν να είναι πολίτες και γίνονται καταναλωτές σε μιά παγκόσμια πλανητική και μαζική αγορά.Τα πρωτεία μεταξύ πολιτικής και οικονομίας, αναλαμβάνει η οικονομία, με συνέπεια
-την αναδιανομή των πόρων σε παγκόσμιο επίπεδο
-την καλλιέργεια της πολυκοσμικότητας
-μεγάλες υπερεθνικές οργανώσεις αναλαμβάνουν τον συντονισμό και το χτίσιμο αυτού του νέου κόσμου (Ευρωπαική Ενωση, ΟΗΕ,...) αντί των κρατών με σκοπό την ατομική ευτυχία του καθενός και την γενική ευημερία του πλανήτη.
Η αρχές της δεκαετίας του 90 ήταν ιδανική περίοδος γιά ν επιτύχει αυτό το σκεπτικό.Η Σοβιετική Ενωση είχε καταρρεύσει.Πολλοί αφελείς μιλούσαν τότε γιά το τέλος της Ιστορίας.Οταν κάποιος καλοπροαίρετος άνθρωπος ρωτούσε μα πώς, οι 200 χώρες του πλανήτη, με τόσο διαφορετικό επίπεδο ανάπτυξης μεταξύ τους, με τόσους διαφορετικούς και μερικές φορές αλληλοσυγκρουόμενους πολιτισμούς,θα γίνουν ξαφνικά ένα χωριό;H απάντηση που δινόταν συνήθως, ήταν ότι δεν μπορούμε να αποτρέψουμε την παγκοσμιοποίηση.
Αοό τότε που έπεσε το τείχος του Βερολίνου, έχουν περάσει 30 χρόνια.Οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης έχουν αποβιομηχανοποιηθεί, με εξαίρεση δυό τρείς χώρες που παράγουν προιόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας τις οποίες δεν μπορούν να ανταγωνιστούν πρός το παρόν χώρες όπως η Κίνα.
Η κοινωνική συνοχή σε πολλές ευρωπαικές χώρες δεν υπάρχει πιά αφού υποχρεώθηκαν να υποδεχθούν εκατομμύρια μετανάστες που δεν μπορούν και δεν θέλουν να ενταχθούν στις χώρες υποδοχής τους.
Μιά γρίππη που προκύπτει στην Ινδία ή στην Κίνα, αγγίζει το τελευταίο ευρωπαικό χωριό σε μερικές ημέρες,δεδομένου ότι δεν υπάρχουν (μεταξύ άλλων και υγειονομικά) σύνορα.
Με την παραμικρή υγειονομική κρίση (όπως με τον κορονοιό, που δεν είναι μικρή κρίση), οι ευρωπαικές χώρες που παρήγαγαν τα πάντα πρίν 30 χρόνια,δεν μπορούν να προσφέρουν απλά πράγματα όπως μάσκες και αναπνευστήρες στα νοσοκομεία τους.
Γ/Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΙΔΕΑ ΩΣ ΕΧΕΙ ΣΗΜΕΡΑ: Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΣΑΦΕΙΑΣ
Η πολιτική της παγκοσμιοποίησης πέτυχε θα μπορούσαμε να πούμε.
Ναι.Αλλά αυτές τις μέρες αρχίζει η κατάρρευση της.Σήμερα, χωρίς καν να ομολογήσουν ακόμα την αυτή την κατάρρευση, όλοι, κυβερνήσεις και λαοί, αναζητούν την ασφάλεια των εθνικών συνόρων.Και μόνο αυτό το γεγονός, δείχνει ότι η παγκοσμιοποίηση, ήταν μιά ψευδαίσθηση.Θα μπορούσαμε ν΄αναφέρουμε πολλά άλλα γεγονότα, όπως γιά παράδειγμα το κίνημα των κίτρινων γιλέκων στη Γαλλία, που δεν ήταν τίποτα άλλο από μιά κραυγή αγωνίας των πιό ευάλωτων ( από την παγκοσμιοιποίηση) πολιτών .
Η Ευρωπαική Ένωση ως έχει σήμερα, που είναι αυτό που προέκυψε από την ευρωπαική ιδέα όπως αυτή είχε συλληφθεί από τους δημιουργούς της πρίν από 60 χρόνια, είναι ένας μεγάλος αχταρμάς, χωρίς αρχή και τέλος.Είναι φτιαγμένη με τέτοιο τρόπο, ώστε κανένας πολίτης να μήν ξέρει τι είναι.Είναι όμως παράλληλα φτιαγμένη με τέτοιο τρόπο, ώστε ο κάθε πολίτης να μπορεί νην εκλάβει όπως την φαντάζεται.
Πώς αντιλαμβάνονται σήμερα οι Ευρωπαίοι πολίτες την Ευρώπη;
Οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν γνωρίζουν φυσικά στην συντριπτική τους πλειοψηφία τί είναι η Ευρώπη.Δεν θα μπορούσαν άλλωστε, όπως και δεν γνωρίζουν ακριβώς το πρόγραμμα κάθε κόμματος όταν πάνε να ψηφίσουν.
Δεν γνωρίζουν ποιές είναι οι αρμοδιότητες του ευρωπαικού συμβουλίου, της ευρωπαικής επιτροπής, και του ευρωπαικού κοινοβουλίου.
Δεν γνωρίζουν τι προέβλεπε η συνθήκη της Ρώμης του 1958.Οταν ψηφίζουν γιά ευρωβουλευτές, δεν τους εξηγεί κανείς τι είναι η Ευρώπη, και γιατί ψηφίζουν.Δεν μπορούν να γνωρίζουν τι προβλέπει η συνθήκη του Μάαστριχτ, ή η συνθήκη Σέγκεν.Δεν γνωρίζουν ότι δεν έχει κανένα νόημα να υπάρχει υπουργείο Γεωργίας δεδομένου ότι όλες οι αρμοδιότητες γιά την Γεωργία έχουν εκχωρηθεί στην Ευρώπη.
Δεν γνωρίζουν ότι δεν έχει νόημα η ύπαρξη υπουργείου βιομηχανίας δεδομένου ότι όλες οι αρμοδιότητες έχουν εκχωρηθεί στις Βρυξέλλες.
Δεν γνωρίζουν ότι δεν έχει νόημα να ζητούν από τις Βρυξέλλες αλληλεγγύη λόγω κορονοιού, δεδομένου ότι η Ευρώπη δεν έχει αρμοδιότητα επί θεμάτων υγείας(απλά προσπαθεί να συντονίσει πολιτικές υγείας)Κλπ...
Ο γραφειοκρατικός μηχανισμός των Βρυξελλών, αλλά και οι ευρωπαικές κυβερνήσεις αρέσκωνται άλλωστε σ΄αυτές τις ασάφειες που βολεύουν.Εχει φτιαχτεί ένα γραφειοκρατικό τέρας στις Βρυξέλλες, τόσο πολύπλοκο, που κανένας πολίτης, όσο καλά διαβασμένος κι΄αν είναι, δεν μπορεί να καταλάβει περί τίνος πρόκειται.
Οι Ευρωπαίοι πολίτες, γνωρίζουν ότι μέσω της Ευρωπαικής Ένωσης
-μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα εντός της Ευρώπης
-μπορούν να παράγουν προιόντα και υπηρεσίες που είναι ελεύθερα προσβάσιμα σε όλους τους ευρωπαίους πολίτες.
-υπάρχουν ευρωπαικά προγράμματα μέσω των οποίων μπορούν να χρηματοδοτήσουν μιά επιχειρηματική τους ιδέα
-υπάρχουν κάποιες επιδοτήσεις που μπορούν να λάβουν γιά κάποιες καλλιέργειες τους
Αυτά βασικά.Κατά τα άλλα, επικρατεί ένα μπέρδεμα στο μυαλό των πολιτών.Ζητούν από την Ευρώπη να επέμβει γιά πράγματα γιά τα οποία δεν έχει αρμοδιότητα, και το αντίστροφο.
Δ/ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ -Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΙΔΕΑ ΑΠΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΠΕΡΑ
Η δημιουργική ασάφεια, όπως πολύ καλά κατάλαβαν οι έλληνες πολίτες το 2015, μπορεί να συντηρηθεί για λίγο.Μετά, έρχεται η πραγματικότητα και χτυπά την πόρτα, και ξαφνικά, η δημιουργική ασάφεια μετατρέπεται σε φρικτή πραγματικότητα. Η πραγματικότητα που ήρθε και χτύπησε την πόρτα,ήταν ο κορονοιός και τα γεγονότα στον Εβρο
Το τί θα προκύψει από εδώ και πέρα δεν μπορεί κανείς να το προβλέψει.Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι, αν δεν προκύψει ένα ατύχημα που θα οδηγήσει στην κατάρρευση της ευρωπαικής ένωσης ως έχει σήμερα, η Ευρώπη θα πρέπει να αλλάξει και επί της ουσίας, αλλά πρέπει να αλλάξει και πρόσωπο.
Αυτός που κατάλαβε καλύτερα από όλους την ανάγκη γιά αλλαγή της πορείας της Ευρώπης, είναι ο Πρόεδρος Μακρόν.Αλλά δεν μπόρεσε μέχρι τώρα να κάνει και πολλά πράγματα, μόνος εναντίον όλων.Επιπλέον, και ο ίδιος δεν είχε καταλάβει μέχρι και πρίν από μερικές ημέρες, το εύρος της ζημιάς που έχει υποστεί η χώρα του από την παγκοσμιοποίηση. Πρίν χτυπήσει την πόρτα της Ευρώπης ο κορονοιός και τα γεγονότα στον Εβρο,οι πολίτες της ευρώπης, είχαν την αίσθηση ότι σε ότι αφορά την ευρωπαική ιδέα, υπήρχαν δύο μεγάλες τάσεις -οι χώρες όπως η Ουγγαρία, Πολωνία, κλπ... που ήταν περισσότερο ασ πούμε συντηρητικές (που δεν ήθελαν μετανάστες,που ήθελαν σύνορα,που ήθελαν να έχουν τον δικό τους τρόπο ζωής χωρίς αυτός να τους επιβάλλεται από τις Βρυξέλλες,κλπ...)
-ιδεολογικές τάσεις από περίπου όλες τις χώρες(σοσιαλιστές, φιλελεύθεροι, νεο-φιλελεύθεροι,...) που ήθελαν μιά πιό ομοσπονδιακή ευρώπη, αλλά εντός της παγκοσμιοποίησης. Σήμερα, που τα πράγματα έχουν αλλάξει ριζικά,το πιό πιθανό είναι ότι θα πάμε σε μιά σύνθεση των 2 ανωτέρω τάσεων.Και αυτό υπό την πίεση της κοινής γνώμης που αρχίζει και κατανοεί καλύτερα την πραγματικότητα.
Θα παύσει η τάση πρός την παγκοσμιοποίηση, η οποία σταδιακά θα αντιστραφεί,θα επανέλθει το πρωτείο της πολιτικής επί της οικονομίας, και παράλληλα, θα πάμε πρός μιά πιό ομοσπονδιακή ευρώπη, ειδικού όμως τύπου, η νομιμοποίηση της οποίας θα πηγάζει από την οικειοθελή βούληση των κυρίαρχων εθνικών κρατών.Δεν πρόκειται στο άμεσο μέλλον, η Ευρώπη να γίνει ομοσπονδιακό κράτος όπως οι ΗΠΑ.
Τουλάχιστον οι χώρες του ευρώ θα μεταβούν πρός μιά τέτοια Ομοσπονδία ειδικού τύπου.Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς για μιά νομισματική ένωση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts with Thumbnails